RUTKAY AZİZ

Rutkay Aziz, duruşu ve oyunculuğu ile dönemine damga vuran önemli sanatçılardan biridir. Oyunculuğu ile konuşulmayı başaran, kendi dünyasını rollerinde yansıtan iyi bir yeteneğe sahiptir. Oyunculuğun yanı sıra yönetmenlikte yaparak, sektör içerisine önemli filmler de dâhil etmiştir. İsmi sanat dünyasından silinmeyecek biri olarak, önemini her zaman vurgulamayı başarmıştır. 

Rutkay Aziz Hayatı

Rutkay Aziz, tam ismi ile Aziz Ünal Rutkay, 16 Mayıs 1947 yılında İstanbul’da dünyaya gelmiştir. Çocukluğu ve gençliğini geçirdiği İstanbul’da tam bir “İstanbul Beyefendisi” olarak büyümüştür. Babası Fikri Rutkay, elektrik mühendisi ve amatör sinemacı olarak çalışmaktaydı. Amcası ise film yapımcısıydı. Sinema ve sanat ile iç içe büyümesinin etkisi ile oyunculuğa yönelmiş ve kendi yeteneğini bulmuştur. 

Avusturya Lisesi’nde soyadlarının adlardan önce okunması nedeniyle ismi Rutkay Aziz olarak söylenmiştir. Bu yapıyı seven Aziz, ismini sanat dünyasında bu şekilde kullanmaya devam etmiştir. Sankt Georg Avusturya Koleji’nde ortaokul eğitimini tamamlamış ve Bakırköy Lisesi’ne kaydolmuştur. Lise eğitimi sırasında Tarık Akan ile tanışmıştır. 

Sanat ile olan dünyası her zaman etkili bir konumda yer almıştır. Lisans eğitimini de buna bağlı olarak yapmak isterken, kendisini diğer bir ilgi alanı olan bölümde bulmuştur. Galatasaray Üniversitesi Gazetecilik Bölümü’nden mezun olmuştur. Rutkay Aziz kimdir denildiğinde önemli ve sanat dolu bir hayatı olduğu bilinen önemli sanatçılardan biridir. Oyunları ve dizileri ile gündeme gelen sanatçı her aşamasını ilmek ilmek işlemiştir. 

Rutkay Aziz Kariyeri

Rutkay Aziz sanat ile lise dönemlerinde ilgilenmeye başlamış ve kariyerini oluşturacak adımlar atmıştır. Tiyatro ile hiçbir zaman küsmeyen sanatçı LCC Tiyatro Okulu’nda Tiyatro Eğitimi almıştır. İlk tiyatro deneyimini Peter Weiss tarafından sahnelenen Marat-Sade isimli oyunda yaşamıştır. Bu oyunda Jean-Paul Marat rolünü en iyi şekilde taşımış ve önemli bir adım atmıştır. 

1971 yılında başladığı tiyatro hayatı, Ankara Sanat Tiyatrosu’nda devam etmiştir. 1973 yılına geldiğimizde tiyatroda sanat yönetmenliği ve yönetmenlikte yapmaya başlamıştır. Sanatın her dalını iyi bir şekilde yöneten Rutkay Aziz, sinema deneyimini de ilerleyen yıllarda yaşamıştır. 1987 yılında Yer Demir Gök Bakır filminde yer almıştır. 

Ziya Öztan tarafından yönetilen hem sinemada hem de televizyonda dizi haline dönüştürülen iki projede yer almıştır. Kurtuluş ve Cumhuriyet projelerinde Atatürk rolünü üstlenmiştir. Rollerine verdiği hayat ile yeni bir oyun deneyimi sunmuştur. Oyunculuğu ile büyük bir başarı yakalamakla birlikte iyi bir gelişim sağlamıştır. Film dışında Rutkay Aziz oyunları olarak bilinen özel bir kategoride de yer almaktadır. 

Rutkay Aziz iyi derecede Almanca ve Fransızca bilmektedir. Bu yönünü kullanarak şiirler okumayı ve yazmayı da ihmal etmemiştir. Sanata her açıdan sarılan oyuncu, şair, oyuncu gibi çeşitli kimliklerle anılmaktadır. Tiyatro alanındaki başarılarını televizyon sektöründe de göstermiş ve çeşitli projelerde yer almıştır. 

Altın Koza Film Festivali’nde “Yaşam Boyu Onur Ödülü’ne layık görülmüştür.

Diskografisi
Tiyatro oyunları

Yönettiği oyunlar

1972 –  403. Kilometre  –  (İsmet Küntay) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1972 –  El Kapısı (Bilgesu Erenus) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1974 –  Ana  –  (Maksim Gorki) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1975 –  Nereye Payidar  –  (Bilgesu Erenus) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1976 –  Komün Günleri  –  (Bertolt Brecht) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1977 –  Sakıncalı Piyade  –  (Uğur Mumcu) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1977 –  Zengin Mutfağı  –  (Vasıf Öngören) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1978 –  Tak-Tik  –  (Bertolt Brecht) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1979 –  Oyun Nasıl Oynanmalı  –  (Vasıf Öngören) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1980 –  Sınırda  –  (Muzaffer İzgü) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1980 –  İyi Bir Vatandaş Aranıyor  –  Ataol Behramoğlu - Ankara Sanat Tiyatrosu
1981 –  Rumuz Goncagül  –  (Oktay Arayıcı) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1983 –  Galilei'nin Yaşamı  –  (Bertolt Brecht) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1983 –  Güneyli Bayan  –  (Bilgesu Erenus) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1983 –  Yaz Misafirleri  –  (Maksim Gorki) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1984 –  Bir Ceza Avukatının Anıları  –  (Faruk Erem) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1985 –  Bir Halk Düşmanı  –  (Henrik İbsen) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1985 –  Rumuz Goncagül  –  Oktay Arayıcı - Ankara Sanat Tiyatrosu
1986 –  Zengin Mutfağı  –  Vasıf Öngören - Ankara Sanat Tiyatrosu
1987 –  Silahşörün Gölgesi  –  (Sean O'Casey) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1987 –  Sonuncular  –  (Maksim Gorki) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1988 –  Kayıplar  –  (Ariel Dorfman) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1988 –  Sacco ile Vanzetti  –  (Howard Fast) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1989 –  Mefisto  –  (Klaus Mann) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1991 –  Yolcu  –  (Nâzım Hikmet) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1993 –  Sakıncalı Piyade  –  (Uğur Mumcu) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1993 –  Yer Demir Gök Bakır  –  (Yaşar Kemal) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1994 –  Ay,Carmela!  –  (Jose Sanches Sinisterra) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1994 –  Jan Dark Davası  –  (Bertolt Brecht) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1994 –  Pazar Keyfi  –  (G. Mitchelle) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1998 –  Akrep (oyun)  –  (Eşber Yağmurdereli) - Ankara Sanat Tiyatrosu
2001 –  Memleketimden İnsan Manzaraları  –  Nâzım Hikmet - İstanbul Şehir Tiyatrosu
2003 –  Benim Meskenim Dağlardır  –  Sabahattin Ali - Ankara Sanat Tiyatrosu
2012 –  Adalet Sizsiniz  –  Ümit Denizer - Perdeci Oyuncular / Aysa Prodüksiyon Tiyatrosu
 
Rol aldığı oyunlar

1970 –  Nafile Dünya (Oktay Arayıcı) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1970 –  Sait Hop Sait  –  (Aziz Nesin) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1971 –  Hitler Rejiminin Korku ve Sefaleti  –  (Bertolt Brecht) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1972 –  403. Kilometre  –  (İsmet Küntay) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1972 –  El Kapısı  –  (Bilgesu Erenus) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1972 –  Evler Evler  –  (İsmet Küntay) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1974 –  Ana  –  (Maksim Gorki) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1974 –  Dimitrof  –  Hedda Zinner - Ankara Sanat Tiyatrosu
1976 –  Komün Günleri  –  (Bertolt Brecht) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1977 –  Sakıncalı Piyade  –  (Uğur Mumcu) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1978 –  Tak-Tik  –  (Bertolt Brecht) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1979 –  Ferhat ile Şirin  –  (Nazım Hikmet) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1979 –  Oyun Nasıl Oynanmalı  –  (Vasıf Öngören) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1980 –  Hikâye i Mahmut Bedrettin  –  (Mehmet Akan) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1981 –  Rumuz Goncagül  –  (Oktay Arayıcı) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1983 –  Galilei'nin Yaşamı  –  (Bertolt Brecht) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1983 –  Güneyli Bayan  –  (Bilgesu Erenus) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1985 –  Bir Halk Düşmanı  –  (Henrik İbsen) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1985 –  Rumuz Goncagül  –  Oktay Arayıcı - Ankara Sanat Tiyatrosu
1987 –  Silahşörün Gölgesi  –  (Sean O'Casey) - Ankara Sanat Tiyatrosu
1990 –  Ayaktakımı Arasında  –  Maksim Gorki - Ankara Sanat Tiyatrosu
2012 –  Adalet Sizsiniz  –  Ümit Denizer - Perdeci Oyuncular / Aysa Prodüksiyon Tiyatrosu
 
Filmografisi

1987 – Yer Demir Gök Bakır        
1988  – Sis          
1988  – Ada        
1989  – Ölü Bir Deniz      
1990  – Gizli Yüz               
1992  – Piano Piano Bacaksız      
1994  – Kurtuluş               
1998  – Cumhuriyet        
1999  – Duruşma             
2002 –  Gülüm  Salim     
2004  – Halk Düşmanı    
2007  – Hicran Sokağı     
2008  – Vesaire Vesaire 
2010  – Takiye –  Allah'ın Yolunda            
2017  – Yol Ayrımı           
 
TV yapımları

Cahide                 
Geçmiş Bahar Mimozaları                            
İçimizden Biri –  Yunus Emre       
Yazlıkçılar            
Tutku                    
Gözlerinde Son Gece                     
Kara Melek                        
Bizimkiler            
Savunma                             
Her Şey Aşk İçin 
Yaz Gülü              
Hayat Bilgisi        
İstanbul Şahidimdir         
Aşkın Mucizeleri               
Avrupa Yakası    
Halk Düşmanı    
Şölen    Cumhur               
Gurbet Kuşları                                  
Sırat       
Yalan Dünya      
 

Ödülleri

1972 –  Sanat Sevenler Derneği - Övgüye Değer Görülenler - Gol Kralı Sait ve 3. Reich'in Korku ve Sefaleti
1972 –  En İyi Erkek Oyuncu ödülü - Evler Evler (oyun)
1978 –  Sanat Sevenler Derneği - En İyi Yönetmen - Sakıncalı Piyade ve Zengin Mutfağı
1983 –  Sanat Kurumu - En İyi Yönetmen - Yaz Misafirleri
1990 –  23. Sinema Yazarları Derneği Ödülleri - En İyi Erkek Oyuncu - Sis
2011 –  48. Altın Portakal Film Festivali - Sanatta Sosyal Sorumluluk Ödülü
2020 –  27. Adana Altın Koza Film Festivali - Yaşam Boyu Onur Ödülü
2023 - ADD Yılın Atatürkçüsü Ödülü (Sanat dalında)[5]
Scroll